Στην κλίνη του Προκρούστη τίθενται οι αμοιβές των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα και στις ΔΕΚΟ. Οι μειώσεις των μισθών στον ιδιωτικό τομέα υπολογίζεται ότι έχουν ήδη αγγίξει το 20% με την επιβολή των ατομικών συμβάσεων, ενώ ξεκίνησε το «κούρεμα» των...
αμοιβών και στις δημόσιες επιχειρήσεις και στις τράπεζες, με την κατάργηση επιδομάτων και τον δραστικό περιορισμό των υπερωριών. Στον ευρύτερο δημόσιο τομέα εκτιμάται ότι οι μειώσεις στις αποδοχές θα φθάσουν τον έναν μισθό σε ετήσια βάση.Εκατοντάδες, κυρίως μικρομεσαίες, επιχειρήσεις προχωρούν σε ατομική διαπραγμάτευση με τους εργαζομένους, θέτοντάς τους το δίλημμα της αποδοχής των μειώσεων ή την απόλυση, ενώ όλες οι νέες προσλήψεις ή οι ανανεώσεις συμβάσεων του προσωπικού γίνονται στα επίπεδα των αμοιβών της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και όχι της αντίστοιχης κλαδικής σύμβασης.
Οι ατομικές συμβάσεις έχουν λάβει τη μορφή χιονοστιβάδας, γεγονός που επισημαίνεται και από την επίσημη ηγεσία του υπουργείου. «Οσο δεν υπογράφονται επιχειρησιακές συμβάσεις, κερδίζουν έδαφος οι ατομικές συμβάσεις,στη διαπραγμάτευση των οποίων ο εργαζόμενος είναι σε δυσχερή θέση» τονίζει στο «Βήμα της Κυριακής» ο υφυπουργός Εργασίας κ. Β. Κεγκέρογλου, υπογραμμίζοντας ότι το πεδίο είναι ελεύθερο και οι εργαζόμενοι δέχονται πιέσεις να συναινέσουν σε δραματικές αλλαγές των όρων εργασίας.
«Η σύναψη ατομικών συμβάσεων με χαμηλότερες αποδοχές, στους χώρους όπου υπάρχουν κλαδικές συμβάσεις σε ισχύ,είναι παράνομη» τονίζει ο ειδικός γραμματέας του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας κ. Μ. Χάλαρης. Ωστόσο στους περισσότερους κλάδους δεν έχουν υπογραφεί κλαδικές συμβάσεις, και ως εκ τούτου μετά την πάροδο έξι μηνών από την λήξη της κλαδικής σύμβασης, παύουν να ισχύουν οι παλαιότερες συμβάσεις, με αποτέλεσμα να είναι νομικά δυνατή η προσαρμογή των μισθών των εργαζομένων στα όρια της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Ο κ. Χάλαρης παραδέχεται οτι οι εργαζόμενοι δέχονται ασφυκτικές πιέσεις, να αποδεχθούν μειώσεις των αποδοχών τους.
Με μελανότερα χρώματα περιγράφει την κατάσταση ο επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ κ. Σ. Ρομπόλης. «Δύο στις τρεις επιχειρήσεις προχωρούν στη μετατροπή των συλλογικών σε ατομικές συμβάσεις, αλλάζοντας άρδην τους όρους» σημειώνει και εκτιμά ότι οι μειώσεις που έχουν υποστεί στις αμοιβές τους οι εργαζόμενοι πλησιάζουν ήδη το 20%.
Μεγάλες πιέσεις για χαμηλότερες αμοιβές αναμένει ο κ. Ρομπόλης με την έναρξη της τουριστικής περιόδου. Στον συγκεκριμένο κλάδο συνάπτονται κάθε χρόνο συμβάσεις απασχόλησης για το διάστημα λειτουργίας των τουριστικών επιχειρήσεων. Αυτές ακολουθούν τις αμοιβές της αντίστοιχης κλαδικής σύμβασης των ξενοδοχοϋπαλλήλων. Εφέτος δεν έχει συναφθεί ανάλογη σύμβαση και οι προσλή ψεις αναμένεται να γίνουν κατόπιν ατομικής διαπραγμάτευσης. Ενδεικτικό των μειώσεων που ήδη έχουν επέλθει στις αμοιβές των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα είναι το εύρημα της έρευνας των δεικτών της αγοράς εργασίας (εταιρεία ΑLΒΑ), σύμφωνα με την οποία μία στις έξι εταιρείες κινείται προς τη μείωση των αποδοχών, ενώ άλλη έρευνα (εταιρεία Ρeople for Βusiness) καταγράφει την πρόθεση του 30% να προχωρήσουν σε επιχειρησιακή σύμβαση μειώνοντας τις αμοιβές του προσωπικού τους.
Μία στις τρεις επιχειρήσεις προτίθεται να συνάψει και να εφαρμόσει επιχειρησιακή σύμβαση εντός του 2011, ενώ το ίδιο ποσοστό επιχειρήσεων θα προχωρήσει σε μείωση προσωπικού. Το 50% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι δεν θα προβεί σε αυξήσεις μισθών τους επόμενους 12 μήνες, ενώ μία στις έξι εταιρείες θα προχωρήσει σε μειώσεις των μισθών των εργαζομένων. Ενα υψηλό ποσοστό επιχειρήσεων (40,9%) θεωρεί τις επιχειρησιακές συμβάσεις απαραίτητη επιλογή για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας και το 45,4% πιστεύει ότι η καθιέρωσή τους κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Την ίδια στιγμή, το 45,5% των στελεχών εκτιμά ότι οι μειώσεις μισθών που θα επιφέρουν οι νέες συμβάσεις θα επιδεινώσουν τις σχέσεις και θα οδηγήσουν σε σύγκρουση τις διοικήσεις των επιχειρήσεων με τους εργαζομένους. Ετοιμη να εφαρμόσει επιχειρησιακή σύμβαση το 2011 δηλώνει μία στις τρεις επιχειρήσεις. Το 28% των εκπροσώπων των επιχειρήσεων δήλωσε έτοιμο να προχωρήσει σε μειώσεις μισθών, ενώ το 59% απάντησε αρνητικά. Το 12% των στελεχών τόνισε ότι δεν γνωρίζει τις προθέσεις της διοίκησης της εταιρείας.
Η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων (77,2%) θεωρεί ότι η σύναψη των νέων συμβάσεων θα συμβάλει στη διασφάλιση των θέσεων εργασίας, αλλά εκφράζεται προβληματισμός για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν από τη μείωση των μισθών στην παραγωγικότητα των εργαζομένων της επιχείρησης, όπως και στις εσωτερικές σχέσεις μεταξύ εργαζομένων και διοίκησης.
Ειδικότερα, το 54,51% των στελεχών ανθρώπινου δυναμικού δηλώνει ότι η μείωση των μισθών θα μειώσει παράλληλα και την παραγωγικότητα της επιχείρησης, ενώ το 45,45% εκτιμά ότι θα προκαλέσει σύγκρουση μεταξύ διοίκησης και εργαζομένων και θα διαταραχθεί η εργασιακή ειρήνη στο εσωτερικό της επιχείρησης.