Όλα τα «όπλα» επιστρατεύουν κυβέρνηση, συνδικαλιστές και υποψήφιοι «γαμπροί» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για το μεγάλο φαγοπότι που θα ακολουθήσει μετά την οποιαδήποτε μορφή απελευθέρωσης.
Αν και τα πράγματα σχετικά με το μοντέλο που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση παραμένουν θολά, όσοι ενδιαφέρονται να αποκτήσουν πρόσβαση στο ελληνικό σύστημα βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα και μάλιστα έχουν φροντίσει να αποκτήσουν προσβάσεις τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και στον επικοινωνιακό τομέα.
Παράλληλα έχουν ήδη ενημερωθεί για τις νομικές και οικονομικές παραμέτρους των περιπτώσεων που τους ενδιαφέρουν, ενώ έχουν κάνει και τις διερευνητικές επαφές με Έλληνες επιχειρηματίες, που τους θέλουν ως συμμάχους, μια και είναι γνώστες της ελληνικής πραγματικότητας.
Από την άλλη, η κυβέρνηση επιχειρεί να εξομαλύνει την ένταση που η ίδια πυροδότησε όλο το προηγούμενο διάστημα, με τη διαρροή πληροφοριών και σχολίων, ώστε να πληγεί η αξιοπιστία των συνδικαλιστών, εν όψει των μεγάλων αποφάσεων που θα επιχειρήσει να υλοποιήσει.
Η τακτική αυτή, ωστόσο, προς το παρόν αποδίδει ιδιαίτερα πενιχρά αποτελέσματα, χωρίς να είναι σίγουρο το ότι δεν θα γυρίσει μπούμερανγκ στους ίδιους τους εμπνευστές της.
Ωστόσο όλοι όσοι υπερασπίζονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο την πώληση ποσοστού ή κομματιών της ΔΕΗ σε ιδιώτες προσπαθούν να κρύψουν μία πολύ μεγάλη και αντικειμενική πραγματικότητα: η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα είναι ήδη απελευθερωμένη και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό.
Το «πρόβλημα» είναι πως σε αυτή την αγορά δεν έχουν το πάνω χέρι οι ιδιώτες ή τουλάχιστον δεν μπορούν προς το παρόν να διαμορφώσουν εκείνες τις συνθήκες του ανταγωνισμού που θα τους αποδώσουν τεράστια κέρδη.
Σε ιδιώτες
Τα πράγματα είναι πολύ απλά: οι ιδιωτικές μονάδες που έχουν κατασκευαστεί ή βρίσκονται στη φάση της ολοκλήρωσης αντιστοιχούν στο περίπου 22% της εγκατεστημένης ισχύος στη χώρα μας. Με άλλα λόγια, το ένα πέμπτο της αγοράς ανήκει σε ιδιώτες, χωρίς δεύτερη κουβέντα.
Επιπλέον σχεδόν το 48,5% της ΔΕΗ ανήκει ήδη σε ιδιώτες, έπειτα από τις τρεις μετοχοποιήσεις που έγιναν την προηγούμενη δεκαετία. Αυτό σημαίνει πως ο κρατικός έλεγχος στην αγορά περιορίζεται ακόμη περισσότερο και είναι σαφώς κάτω από το μισό, παρά τις αντίθετες απόψεις που εκφράζουν όλοι οι οπαδοί (ακόμη και οι φανατικοί) του νεοφιλελευθερισμού. Η διάθεση ενός πρόσθετου πακέτου μετοχών, είτε σε στρατηγικό επενδυτή είτε στο χρηματιστήριο, εν τω μεταξύ, αποτελεί μέρος ενός μεγάλου «παιχνιδιού», που έχει αρχίσει εδώ και μήνες κι αφορά τους λιγνίτες. Η Κομισιόν (κυρίως) και η τρόικα πιέζουν τη χώρα μας να προχωρήσει στο άνοιγμα των κοιτασμάτων σε ιδιώτες, ώστε - λένε - να υπάρξει ανταγωνισμός. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει η ΔΕΗ να πουλήσει παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη (που είναι πολύ φθηνότερη από άλλα καύσιμα) σε ποσοστό που μπορεί να φτάσει έως και το 40%.
Τα δύο μέτωπα της κυβέρνησης
Το μεγάλο θέμα που προκύπτει είναι πως τώρα η κυβέρνηση εμφανίζεται να θέλει να προστατεύσει τα συμφέροντα και τις θέσεις της κρατικής επιχείρησης, αν και όλο το προηγούμενο διάστημα έκανε ό,τι της έλεγαν οι ξένοι ελεγκτές μας. Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά στις αρχές της εβδομάδας, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου - σε συνεννόηση προφανώς με την Τίνα Μπιρμπίλη - έστειλε επιστολή στην Κομισιόν, ζητώντας να μην επιμένουν στην πώληση λιγνιτικής παραγωγής, εφόσον η κυβέρνηση προχωρήσει στη διάθεση ποσοστού μετοχών της ΔΕΗ. Με άλλα λόγια τους ζήτησε το αυτονόητο... Είναι δυνατόν να γίνουν και τα δύο; Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα διπλό απεργιακό μέτωπο, καθώς αρχίζουν οι κινητοποιήσεις στη ΔΕΗ, ενώ επαναλαμβάνεται η απεργία στα ΕΛΠΕ. Οι δύο απεργίες δεν έχουν σχέση μεταξύ τους, καθώς η πρώτη έχει να κάνει με την προσπάθεια (ή την πρόθεση) αποκρατικοποίησης, ενώ η δεύτερη έχει αίτημα την υπογραφή συλλογικής σύμβασης.
Ωστόσο το κλίμα που διαμορφώνεται συνολικά στον ενεργειακό αλλά και στον εργατικό χώρο είναι ιδιαίτερα δυσμενές για την κυβέρνηση, πολύ περισσότερο όταν οι κινητοποιήσεις πραγματοποιούνται με πρωτεργάτες στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που δείχνουν να μπαίνουν μπροστά για να αποτρέψουν τα χειρότερα για τη δουλειά τους και τους συναδέλφους τους...
Όσον αφορά την πραγματική βάση διεκδίκησης των αιτημάτων τους, όπως για παράδειγμα το θέμα των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων της ΔΕΗ, παράγοντες της ενεργειακής αγοράς, με πολυετή γνώση του θέματος, επιβεβαίωναν μέχρι κεραίας το ρεπορτάζ του «Π», όπως δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα.
Σε κάθε περίπτωση οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες από την επόμενη εβδομάδα. Τα ενεργειακά «όπλα», ούτως ή άλλως, είναι παρά πόδα...
Αν και τα πράγματα σχετικά με το μοντέλο που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση παραμένουν θολά, όσοι ενδιαφέρονται να αποκτήσουν πρόσβαση στο ελληνικό σύστημα βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα και μάλιστα έχουν φροντίσει να αποκτήσουν προσβάσεις τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και στον επικοινωνιακό τομέα.
Παράλληλα έχουν ήδη ενημερωθεί για τις νομικές και οικονομικές παραμέτρους των περιπτώσεων που τους ενδιαφέρουν, ενώ έχουν κάνει και τις διερευνητικές επαφές με Έλληνες επιχειρηματίες, που τους θέλουν ως συμμάχους, μια και είναι γνώστες της ελληνικής πραγματικότητας.
Από την άλλη, η κυβέρνηση επιχειρεί να εξομαλύνει την ένταση που η ίδια πυροδότησε όλο το προηγούμενο διάστημα, με τη διαρροή πληροφοριών και σχολίων, ώστε να πληγεί η αξιοπιστία των συνδικαλιστών, εν όψει των μεγάλων αποφάσεων που θα επιχειρήσει να υλοποιήσει.
Η τακτική αυτή, ωστόσο, προς το παρόν αποδίδει ιδιαίτερα πενιχρά αποτελέσματα, χωρίς να είναι σίγουρο το ότι δεν θα γυρίσει μπούμερανγκ στους ίδιους τους εμπνευστές της.
Ωστόσο όλοι όσοι υπερασπίζονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο την πώληση ποσοστού ή κομματιών της ΔΕΗ σε ιδιώτες προσπαθούν να κρύψουν μία πολύ μεγάλη και αντικειμενική πραγματικότητα: η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα είναι ήδη απελευθερωμένη και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό.
Το «πρόβλημα» είναι πως σε αυτή την αγορά δεν έχουν το πάνω χέρι οι ιδιώτες ή τουλάχιστον δεν μπορούν προς το παρόν να διαμορφώσουν εκείνες τις συνθήκες του ανταγωνισμού που θα τους αποδώσουν τεράστια κέρδη.
Σε ιδιώτες
Τα πράγματα είναι πολύ απλά: οι ιδιωτικές μονάδες που έχουν κατασκευαστεί ή βρίσκονται στη φάση της ολοκλήρωσης αντιστοιχούν στο περίπου 22% της εγκατεστημένης ισχύος στη χώρα μας. Με άλλα λόγια, το ένα πέμπτο της αγοράς ανήκει σε ιδιώτες, χωρίς δεύτερη κουβέντα.
Επιπλέον σχεδόν το 48,5% της ΔΕΗ ανήκει ήδη σε ιδιώτες, έπειτα από τις τρεις μετοχοποιήσεις που έγιναν την προηγούμενη δεκαετία. Αυτό σημαίνει πως ο κρατικός έλεγχος στην αγορά περιορίζεται ακόμη περισσότερο και είναι σαφώς κάτω από το μισό, παρά τις αντίθετες απόψεις που εκφράζουν όλοι οι οπαδοί (ακόμη και οι φανατικοί) του νεοφιλελευθερισμού. Η διάθεση ενός πρόσθετου πακέτου μετοχών, είτε σε στρατηγικό επενδυτή είτε στο χρηματιστήριο, εν τω μεταξύ, αποτελεί μέρος ενός μεγάλου «παιχνιδιού», που έχει αρχίσει εδώ και μήνες κι αφορά τους λιγνίτες. Η Κομισιόν (κυρίως) και η τρόικα πιέζουν τη χώρα μας να προχωρήσει στο άνοιγμα των κοιτασμάτων σε ιδιώτες, ώστε - λένε - να υπάρξει ανταγωνισμός. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει η ΔΕΗ να πουλήσει παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη (που είναι πολύ φθηνότερη από άλλα καύσιμα) σε ποσοστό που μπορεί να φτάσει έως και το 40%.
Τα δύο μέτωπα της κυβέρνησης
Το μεγάλο θέμα που προκύπτει είναι πως τώρα η κυβέρνηση εμφανίζεται να θέλει να προστατεύσει τα συμφέροντα και τις θέσεις της κρατικής επιχείρησης, αν και όλο το προηγούμενο διάστημα έκανε ό,τι της έλεγαν οι ξένοι ελεγκτές μας. Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά στις αρχές της εβδομάδας, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου - σε συνεννόηση προφανώς με την Τίνα Μπιρμπίλη - έστειλε επιστολή στην Κομισιόν, ζητώντας να μην επιμένουν στην πώληση λιγνιτικής παραγωγής, εφόσον η κυβέρνηση προχωρήσει στη διάθεση ποσοστού μετοχών της ΔΕΗ. Με άλλα λόγια τους ζήτησε το αυτονόητο... Είναι δυνατόν να γίνουν και τα δύο; Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα διπλό απεργιακό μέτωπο, καθώς αρχίζουν οι κινητοποιήσεις στη ΔΕΗ, ενώ επαναλαμβάνεται η απεργία στα ΕΛΠΕ. Οι δύο απεργίες δεν έχουν σχέση μεταξύ τους, καθώς η πρώτη έχει να κάνει με την προσπάθεια (ή την πρόθεση) αποκρατικοποίησης, ενώ η δεύτερη έχει αίτημα την υπογραφή συλλογικής σύμβασης.
Ωστόσο το κλίμα που διαμορφώνεται συνολικά στον ενεργειακό αλλά και στον εργατικό χώρο είναι ιδιαίτερα δυσμενές για την κυβέρνηση, πολύ περισσότερο όταν οι κινητοποιήσεις πραγματοποιούνται με πρωτεργάτες στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που δείχνουν να μπαίνουν μπροστά για να αποτρέψουν τα χειρότερα για τη δουλειά τους και τους συναδέλφους τους...
Όσον αφορά την πραγματική βάση διεκδίκησης των αιτημάτων τους, όπως για παράδειγμα το θέμα των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων της ΔΕΗ, παράγοντες της ενεργειακής αγοράς, με πολυετή γνώση του θέματος, επιβεβαίωναν μέχρι κεραίας το ρεπορτάζ του «Π», όπως δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα.
Σε κάθε περίπτωση οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες από την επόμενη εβδομάδα. Τα ενεργειακά «όπλα», ούτως ή άλλως, είναι παρά πόδα...