Οφθαλμοφανή χαρακτηρίζουν οι συγκοινωνιολόγοι τη στροφή των Θεσσαλονικέων, μετά το ξέσπασμα της κρίσης, στα αστικά λεωφορεία. Τα ταξί, που πλέον θεωρούνται ακριβά, σχηματίζουν ακόμη και τις ώρες αιχμής ουρές στις πιάτσες. Ο αριθμός των κυκλοφορούντων ΙΧ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης έχει μειωθεί σημαντικά, ενώ αυξημένος είναι ο αριθμός των επιβατών των αστικών λεωφορείων, που κερδίζουν από τη συνολική πίτα των μετακινήσεων, οι οποίες επίσης περιορίστηκαν.
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ, Χρήστος Στεφανίδης, τόνισε στον «Α» ότι «από την έναρξη του 2011 μέχρι σήμερα καταγράφουμε αύξηση των επιβατών σε ποσοστό 6% - 7%. Τα δρομολόγια έχουν παραμείνει τα ίδια, ενώ αυξήθηκε η πληρότητά τους».
Τσάμπα
Μεγάλο πλήγμα -συναρτώμενο με την οικονομική κρίση- αποτελεί για τον ΟΑΣΘ το φαινόμενο των «τσαμπατζήδων». Σύμφωνα με τον κ. Στεφανίδη, από τους ελέγχους που γίνονται σε ποσοστό 7% των δρομολογίων προκύπτουν ετησίως 25.000 - 30.000 περιστατικά ατόμων που δεν έχουν ή δεν ακυρώνουν εισιτήρια. «Μια αναγωγή στο σύνολο των δρομολογίων μπορεί να καταδείξει πόσο έντονο είναι το πρόβλημα και πόσο μεγάλες απώλειες έχει ο ΟΑΣΘ», είπε ο κ. Στεφανίδης.
Το φαινόμενο των «τσαμπατζήδων» έχει επιδεινωθεί μετά την εκδήλωση της κρίσης και χαρακτηριστικό είναι, όπως περιγράφει ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ, ότι όταν ξεκίνησε ο έλεγχος των επιβατών, εκείνοι που δεν είχαν πληρώσει εισιτήριο ή μετακινούνταν χωρίς εισιτήριο πλήρωναν επιτόπου το πρόστιμο σε ποσοστό 70%. Μόλις το 30% πλήρωναν «επί πιστώσει». Τα ποσοστά αυτά πλέον έχουν αντιστραφεί. «Επιβάλλονται περίπου 30.000 πρόστιμα και μόλις τρεις στους δέκα μπορούν να πληρώσουν άμεσα. Οι υπόλοιποι δεν έχουν τη δυνατότητα», σημείωσε.
Βελτίωση
Τη σημαντική μείωση του βαθμού χρήσης των ΙΧ σε όλο το πολεοδομικό συγκρότημα επιβεβαίωσε και ο πρόεδρος του Συμβουλίου Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης, καθηγητής Παναγιώτης Παπαϊωάννου. «Τον τελευταίο χρόνο είναι ενδεικτικό ότι δεν έχει παρουσιαστεί μποτιλιάρισμα στην εσωτερική περιφερειακή οδό εξαιτίας του αριθμού των οχημάτων. Η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς αυξήθηκε. Το ακριβές ποσοστό δεν μπορεί να μετρηθεί, δεδομένου ότι καταγράφονται τα ακυρωθέντα εισιτήρια και οι κάρτες, όχι όμως και οι πολλοί που δεν πληρώνουν ή ακυρώνουν εισιτήριο μόνο όταν δουν να μπαίνει στο λεωφορείο ελεγκτής», δήλωσε ο κ. Παπαϊωάννου.
Ο πρόεδρος του ΣΑΣΘ παρατηρεί ότι:
- Μειώθηκε συνολικά η κινητικότητα, διότι υπάρχει ύφεση και μείωση των αναγκών για μετακινήσεις (είτε λόγω ανεργίας, είτε λόγω λιγότερων αγορών ή μείωση γενικότερα της καταναλωτικής δαπάνης, από την οποία προέκυπτε σημαντικός αριθμός μετακινήσεων). Αυτός ο παράγοντας επηρεάζει όλα τα μέσα.
- Με την άνοδο της τιμής της βενζίνης σε ποσοστό 40% μέσα σε ένα χρόνο όλοι κυκλοφορούν λιγότερο και προτιμούν να αφήνουν το ασύμφορο ΙΧ στο σπίτι όσον αφορά τόσο τις αστικές όσο και τις υπεραστικές μετακινήσεις.
- Μετατέθηκε η μετακίνηση των πολιτών από το ΙΧ και το ταξί. Ειδικά από τα ταξί, που έχουν τις μεγαλύτερες επιπτώσεις από την κρίση, καθώς παραδοσιακά εξυπηρετούσαν εκείνους που είχαν κάποια χρήματα παραπάνω και τα διέθεταν για τις μετακινήσεις τους χωρίς ουσιαστικά να τα στερηθούν. Αυτοί πλέον έχουν μειωθεί δραματικά.
ΙΧ και ταξί μετρούν «απώλειες» και τα αστικά λεωφορεία κέρδη από την κρίση. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το κόστος που είχε μέχρι πρόσφατα η μετακίνηση με ΙΧ στο σύνολο της Θεσσαλονίκης είναι ότι σε χρονικό διάστημα μίας ώρας καταναλώνονται 117.600 λίτρα βενζίνης! Με το λίτρο στα 1,6 ευρώ δύσκολα θα συνέχιζαν να κυκλοφορούν στους κεντρικούς δρόμους της πόλης κάθε πρωί 95.000 οχήματα την ώρα, όπως πριν από την κρίση...