Στην Αθήνα μετρούν ζημιές, στη Θεσσαλονίκη μοιράζουν κέρδη. Βίους αντίθετους διάγουν τα λεωφορεία και τρόλεϊ της Αθήνας, με τα λεωφορεία της Θεσσαλονίκης.
Στην Αθήνα, η εταιρεία «Οδικές Συγκοινωνίες» (θυγατρική του ΟΑΣΑ) παρουσίασε, το 2012, ζημιές 52 εκατ. ευρώ, με έσοδα 124,5 εκατ. Στον αντίποδα, ο ΟΑΣΘ με έσοδα 62 εκατ. ευρώ διένειμε στους μετόχους του μέρισμα 16 εκατ.
Οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης λειτουργούν κάτω από διαφορετικό μοντέλο: ο ΟΑΣΑ είναι 100% κρατικός, αντίθετα με τον ΟΑΣΘ, ο οποίος ανήκει σε 4.000 μετόχους. Κοινό σημείο η κρατική επιδότηση, ώστε τα εισιτήρια να παραμένουν σε χαμηλή τιμή.
Στην Αθήνα το εισιτήριο ανέρχεται στα 1,2 ευρώ για λεωφορεία - τρόλεϊ και 1,4 ευρώ το ενιαίο, ενώ στη Θεσσαλονίκη το «απλό» 0,8 ευρώ και για διαδρομές 1,5 ώρας 0,9 ευρώ.
Με τις ανωτέρω τιμές, τόσο οι Οδικές Συγκοινωνίες όσο και ο ΟΑΣΘ «μπαίνουν μέσα», οπότε το ελληνικό Δημόσιο τους επιδοτεί. Το 2012, οι Οδικές Συγκοινωνίες έλαβαν επιχορήγηση 156 εκατ. ευρώ και ο ΟΑΣΘ 96 εκατ.
Ωστόσο, μετά την έλευση της τρόικας, τόσο οι επιδοτήσεις του ΟΑΣΑ όσο και του ΟΑΣΘ μπήκαν στο μικροσκόπιο των δανειστών. Μάλιστα, στον ΟΑΣΘ η κρατική επιδότηση θα είναι σημαντικά «κουρεμένη», το 2013, κατά 17%, ήτοι στα 79,5 εκατ.
Επανεξέταση της συμφωνίας
Γενικότερα, ο ΟΑΣΘ έχει μπει στο στόχαστρο του υπουργείου Οικονομικών και συνεπακόλουθα του υπουργείου Μεταφορών. Λαμβάνοντας υπόψη την υπάρχουσα δημοσιονομική συγκυρία και τις απορρέουσες από το Μνημόνιο δεσμεύσεις της χώρας για μείωση δαπανών, κρίθηκε επιτακτική και σκόπιμη η επανεξέταση της οικονομικής συμφωνίας μεταξύ ελληνικού Δημοσίου και ΟΑΣΘ. Μάλιστα, το υπουργείο Μεταφορών συγκρότησε ομάδα εργασίας για την ετήσια κρατική επιχορήγηση του ΟΑΣΘ. Η ομάδα εργασίας θα υποβάλει σχετικό πόρισμα στον υφυπουργό Υποδομών Μιχάλη Παπαδόπουλο μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Από την άλλη πλευρά, ο ΟΑΣΘ κατηγορεί, κατά τακτά χρονικά διαστήματα, το υπουργείο Οικονομικών για αθέτηση της οικονομικής συμφωνίας για την ετήσια επιδότηση του οργανισμού.
Ο ΟΑΣΘ, το τελευταίο διάστημα, «απειλεί» ότι θα τραβήξει χειρόφρενο, εξαιτίας οφειλών του Δημοσίου. Συνολικά, αιτείται 80 εκατ. ευρώ (35,5 εκατ. για το 2012 και 45 εκατ. από το 2010 και το 2011), έχουν δοθεί κάποια χρήματα, αλλά όχι στο σύνολό τους.
Από πού προέκυψαν οι οφειλές; Ο ΟΑΣΘ, σύμφωνα με την οικονομική σύμβαση με το Δημόσιο, για την άρση κάθε διαφωνίας έχει τη δυνατότητα να προσφύγει σε τριμελές Διαιτητικό Δικαστήριο. Μέχρι στιγμής, οι διαιτησίες τάχθηκαν υπέρ του ΟΑΣΘ, με αποτέλεσμα το υπουργείο Οικονομικών να εμμείνει, ακόμα περισσότερο, στην πρόθεση περί επαναδιαπραγμάτευσης της σύμβασης με τον οργανισμό.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, τα τελευταία έτη ο ΟΑΣΘ λαμβάνει συνεχώς αυξανόμενη αντισταθμιστική καταβολή, παρέχοντας επί της ουσίας το ίδιο συγκοινωνιακό έργο, ενώ δεν αναλαμβάνει καμία πρωτοβουλία στην κατεύθυνση μείωσης ή εξοικονόμησης των δαπανών του.