Σε ιδιώτες ο έλεγχος κομίστρων στις συγκοινωνίες....

Την ανάθεση σε τρίτους του ελέγχου κομίστρων των αστικών συγκοινωνιών σχεδιάζει το υπουργείο Υποδομών. Η σχετική πρόβλεψη περιλαμβάνεται σε τροπολογία που κατατέθηκε στις 31 Δεκεμβρίου στο νομοσχέδιο για την Εθνική Αρχή Συντονισμού Πτήσεων, ωστόσο αποσύρθηκε ως εκπρόθεσμη και αναμένεται να κατατεθεί άμεσα σε νέο νομοσχέδιο μετά από αίτημα της Βουλής. Σύμφωνα με το περιεχόμενο της τροπολογίας ανοίγει παράθυρο για την ανάθεση των ελέγχων κομίστρου σε τρίτους κάτι που ουσιαστικά οδηγεί στην κινητικότητα τουλάχιστον 250 εργαζομένους που μετακινήθηκαν πρόσφατα από τα γραφεία των συγκοινωνιακών εταιρειών στις υπηρεσίες ελέγχων,

Την ίδια στιγμή προβλέπεται και η δυνατότητα της έκδοσης κομίστρου από τρίτους, κάτι που αν τελικά υλοποιηθεί θα οδηγήσει στην «έξοδο» περίπου το μισό προσωπικό των συγκοινωνιακών φορέων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 2 της τροπολογίας: «Αρμόδιοι για τη διενέργεια των ελέγχων μετακίνησης με το νόμιμο πρόστιμο είναι οι εντεταλμένοι Ελεγκτές Κομίστρου, οι οποίοι είναι υπάλληλοι του συγκοινωνιακού φορέα ή υπάλληλοι τρίτου φορέα (νομικού προσώπου), στον οποίο έχει αναθέσει ο συγκοινωνιακός φορέας τον έλεγχο κομίστρου, εφόσον οι υπάλληλοι του τρίτου φορέα φέρουν εδική προς τούτο εξουσιοδότηση του συγκοινωνιακού φορέα. Ειδικά για τις αστικές συγκοινωνίες της περιοχής ευθύνης του Οργανισμού Αστικών συγκοινωνιών Αθήνας (ΟΑΣΑ), αρμόδιος φορέας για τον έλεγχο κομίστρου είναι ο ΟΑΣΑ ο οποίος δύναται να αναθέσει τη δραστηριότητα αυτή στις εταιρείες παροχής συγκοινωνιακού έργου (ΟΣΥ ? ΣΤΑΣΥ) ή σε υπαλλήλους τρίτου φορέα (νομικού προσώπου) με τον οποίο έχει συμβληθεί για τον σκοπό αυτό ή σε εταιρεία που ιδρύει ο ΟΑΣΑ για τον ίδιο σκοπό».


Ήδη το περιεχόμενο της τροπολογίας έχει προκαλέσει αναστάτωση και αντιδράσεις στους κύκλους των εργαζομένων, καθώς μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις η ηγεσία του υπουργείου έπεισε τους εργαζομένους να εγκαταλείψουν τη δουλειά γραφείου και να ξεκινήσουν ελέγχους προκειμένου να μην περιληφθούν στο μέτρο της κινητικότητας. Μάλιστα θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ΣΤΑΣΥ είναι μία εταιρεία που οι εργαζόμενοί της είναι επιταγμένοι και ο έλεγχος των εισιτηρίων είναι ένα βασικό έσοδο.

Δεν είναι τυχαίο ότι με την αύξηση των ελέγχων και παρά τη μείωση των εσόδων τους οι συγκοινωνιακοί φορείς πέτυχαν το 2013 να εξοικονομήσουν περίπου 60 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2012.

Κλάδος εισιτηρίων

Με την εν λόγω τροπολογία παράλληλα δίνεται η δυνατότητα να δοθεί σε τρίτους όλος ο κλάδος των εισιτηρίων ακόμα και η έκδοση.

Σύμφωνα με την τροπολογία προστίθεται στον νόμο του 2011 που προβλέπει τη σύσταση και λειτουργία των δύο εταιρειών ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ η εξής παράγραφος: «Η συναψη συμβάσεων με τρίτους με αντικείμενο την εκ μέρους τους έκδοση ή και διάθεση στο επιβατικό κοινό κάθε μορφής αποδεικτικού καταβολής κομίστρων».

Ενα τέτοιο ενδεχόμενο στέλνει την κινητικότητα πάνω από 1.500 άτομα που σήμερα εργάζονται στον κλάδο της έκδοσης και ελέγχου των κομίστρων.

Ήδη η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών εξετάζει το ενδεχόμενο να αλλάξει τις τράπεζες που αποδίδουν τη μισθοδοσία των εργαζομένων και με τον τρόπο αυτό να δοθεί στις τράπεζες και η έκδοση καρτών απεριορίστων διαδρομών με έκπτωση, η οποία ενδέχεται να φτάνει και το 50% μετά από συμφωνία με την ίδια στην τράπεζα, η οποία πλέον θα είναι και η υπεύθυνη για την έκδοση των παραστατικών προς τους χρήστες.

Πάντως σύμφωνα με πληροφορίες κάτι τέτοιο απαιτεί και νέες νομοθετικές παρεμβάσεις, καθώς σήμερα με βάση το νόμο επιτρέπεται έκπτωση μόλις μέχρι 25%.

Σημειώνεται ότι στις περισσότερες συγκοινωνιακές εταιρείες της Ευρώπης ο έλεγχος των κομίστρων γίνεται είτε από τις ίδιες τις εταιρείες που παράγουν δημόσιο συγκοινωνιακό έργο είτε από τρίτες εταιρείες, οι οποίες ωστόσο ανήκουν επί το πλείστον στο Δημόσιο ή απαρτίζονται από υπαλλήλους της Αστυνομίας.

Ωστόσο σχεδόν σε όλα τα μέσα οι φορείς αυτοί αφορούν έλεγχο ή και έκδοση ηλεκτρονικών εισιτηρίων μια και στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. έχει ήδη εφαρμοστεί εδώ και χρόνια το κλειστό σύστημα και το ηλεκτρονικό εισιτήριο.

Προαναγγελία

Την πόρτα για την είσοδο ιδιωτικών εταιρειών ασφαλείας στον έλεγχο των εισιτηρίων στις αστικές συγκοινωνίες της πρωτεύουσας είχε προαναγγείλει ο υφυπουργός Υποδομών Μ. Παπαδόπουλος μιλώντας σε συνέδριο στην Τεργέστη με θέμα «Τις προοπτικές για βιώσιμες αστικές συγκοινωνίες στη Νοτιοανατολική Ευρώπη».

Τότε ο κ. Μ. Παπαδόπουλος είχε επισημάνει ότι εξετάζεται η πιθανότητα να ανατεθεί ο έλεγχος σε ιδιώτες κυρίως για τις οδικές συγκοινωνίες (λεωφορεία και τρόλεϊ), καθώς η μετατροπή του συστήματος σε κλειστό (δηλαδή οι μπάρες) θα λύσει το πρόβλημα της λαθρεπιβίβασης στα μέσα σταθερής τροχιάς.

Η επιβατική κίνηση

Μείωση 11,27% στο εννεάμηνο του 2013 παρουσίασαν οι μετακινήσεις συνολικά στις εταιρείες του Ομίλου ΟΑΣΑ, ενώ τα λειτουργικά έσοδα περιορίστηκαν κατά 10,21% σε σχέση με το εννεάμηνο του 2012.

Στον αντίποδα τα τρόλεϊ και το τραμ εμφάνισαν αύξηση της επιβατικής κίνησης κατά 7,2% και 2,6% αντίστοιχα το εννεάμηνο του 2013.

Ειδικοί αποδίδουν την ενίσχυση της κίνησης στο γεγονός ότι τα εισιτήρια και τα μαζικά προϊόντα (μηνιαίες και ετήσιες κάρτες) για τα δύο αυτά μέσα είναι σημαντικά φθηνότερα από ό,τι είναι το ενιαίο εισιτήριο που αφορά όλα τα μέσα.

Από την άλλη, στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο μειώθηκαν οι επιβιβάσεις κατά 25,6%, κατά 16,5% στα λεωφορεία και κατά 2% στο μετρό. Αθροιστικά από το 2009 έως και το 2012 ο συνολικός αριθμός επιβατών των εταιρειών του ΟΑΣΑ μειώθηκε κατά 23,3% ή κατά 200 εκατ. επιβιβάσεις.

Το συγκοινωνιακό έργο των λεωφορείων και των τρόλεϊ μετρά 3,11% λιγότερα οχηματοχιλιόμετρα, ενώ τα μέσα σταθερής τροχιάς με τις επεκτάσεις τους έχουν ενισχυμένο έργο.