Η πρόταση της Πρωτοβουλίας Οδηγών ΕΘΕΛ-ΗΛΠΑΠ για να διασφαλίσουμε τον κοινωνικό ρόλο των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας, να προασπίσουμε τις θέσεις εργασίας και να διαφυλάξουμε τη δημόσια περιουσία από όσους την επιβουλεύονται...
“ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΥΤΟΠΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ”
Γιώργος Αγγελίδης α/μ 8295 - Νίκος Βασιλειάδης α/μ 8380 - Αντώνης Βυθούλκας α/μ 9860
Συνάδελφε, εργαζόμενε
Αυτό το κείμενο είναι το καταστάλαγμα των σκέψεών μας, πάνω στο θέμα της αυτοδιαχείρισης στις αστικές συγκοινωνίες. Αυτές οι σκέψεις δεν ξεπήδησαν αβίαστα από το νου μας, αλλά σμιλεύτηκαν μέσα από επίμονη προσπάθεια τα τελευταία τρία περίπου χρόνια.
Ο λόγος που ψάξαμε και τελικά καταλήξαμε στα παρακάτω συμπεράσματα ήταν ότι απ’ τις αρχές του 2010, φάνηκε πως τα πράγματα θ’ αλλάξουν, καθώς από το «λεφτά υπάρχουν» του “έκπτωτου” πλέον πρώην πρωθυπουργού, περάσαμε με συνοπτικές διαδικασίες σε μνημόνια “καλής συνεργασίας”, “εξυγιαντικούς” εφαρμοστικούς νόμους και “σωτήρια” μεσοπρόθεσμα προγράμματα.
Η ανατροπή λοιπόν σε πολλά απ’ τα εργασιακά και οικονομικά κεκτημένα που ακολούθησε, στάθηκε η αιτία να αναζητήσουμε τρόπους διαφυγής από τον καλά μελετημένο “λαβύρινθο” που μας ετοίμασαν. Μέσα του συναντήσαμε τις μετατάξεις, τις περικοπές μισθών, την εντατικοποίηση στην εργασία και η πορεία συνεχίζεται σε περιβάλλον ζοφερό για το εργασιακό μας αύριο.
Στην τρίχρονη αυτή διαδρομή – αναζήτηση, ήρθαμε σε αντιπαράθεση με αρκετούς από το χώρο των συγκοινωνιών, οι οποίοι είτε από “άγνοια” είτε από κομματική σκοπιμότητα προσπάθησαν να διαστρεβλώσουν το πραγματικό νόημα της αυτοδιαχείρισης. Αυτή τους η αντίδραση δε μας εξέπληξε καθώς η σκέψη και μόνο να εφαρμοστεί η αυτοδιαχείριση στις αστικές συγκοινωνίες έσπειρε πανικό σε αρκετούς, καθώς οι αλλαγές θα ανέτρεπαν το σημερινό «φταίνε οι άλλοι» καθεστώς που τους διασφάλιζε ανέκαθεν “ύπνο ελαφρύ”…
Ελπιδοφόρο όμως ήταν, ότι οι περισσότεροι εκ των συναδέλφων μας, όταν βρέθηκαν σε ανοιχτές συζητήσεις με θέμα την ανάληψη της διοίκησης από τους εργαζόμενους (αυτοδιαχείριση), αντέδρασαν θετικά, καθώς κατάλαβαν πως είναι η πλέον κατάλληλη αντιπρόταση προς όλους εκείνους που κατά καιρούς μας “σώζουν”, περικόπτοντας μισθούς και συγκοινωνιακό έργο (ενώ δεν ξεχνούν να αυξήσουν το εισιτήριο), αλλά και σε εκείνους που τάχα θέλουν να βοηθήσουν αλλά η θέση τους δεν το επιτρέπει…
Τι σημαίνει όμως αυτοδιαχείριση ;
Αυτοδιαχείριση σημαίνει το να αναλάβουν τη διαχείριση μιας επιχείρησης, ενός οργανισμού κτλ, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι.
Κρατώντας ως πρώτο και κύριο δεδομένο ότι αναφερόμαστε στην ανάληψη της ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ – ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ και όχι στην ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ, καθώς προτείνουμε την αλλαγή του τρόπου διοίκησης των εταιρειών και όχι την “απαλλοτρίωση” της περιουσίας του λαού, συνεχίζουμε με τους λόγους που μας οδήγησαν σ’ αυτή την πρόταση.
Κοινή διαπίστωση πλέον για πολλούς από εμάς είναι ότι η “εργασιακή υγεία” του κλάδου εξαρτάται από την κατάσταση της “υγείας” της εταιρείας. Ας δούμε λοιπόν ενδεικτικά μερικά στοιχεία που σκιαγραφούν τη σημερινή κατάσταση.
Ξεκινάμε με τη διαπίστωση ότι οι Δημόσιες Αστικές Συγκοινωνίες, (όπως και οι περισσότερες Δ.Ε.Κ.Ο) ήταν και είναι “κρατικές - κομματικές επιχειρήσεις”, καθώς οι εκάστοτε πρόεδροι και διευθύνοντες σύμβουλοι των οργανισμών και των εταιρειών αυτών ήταν ανέκαθεν κομματική επιλογή.
Η κυβερνητική αυτή τακτική στερούσε ουσιαστικά τη δύναμη από τους εκάστοτε διοικούντες, προκειμένου να ασκήσουν τα καθήκοντά τους όπως ενδεχομένως θα ήθελαν και οι ίδιοι.
Αυτή τους η “αδυναμία” είχε ως αποτέλεσμα, οι επιδοτήσεις καθώς και τα οφειλόμενα χρήματα από τις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών σε άλλα Υπουργεία όπως το Υγείας, Παιδείας, Προστασίας του Πολίτη κ.α, να καταβάλλονται με μεγάλη καθυστέρηση ή και ποτέ στον Ο.Α.Σ.Α !!
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν ο οικονομικός εκτροχιασμός των εταιριών και η προσφυγή στο δανεισμό, ως η μόνη διέξοδος επιβίωσης. Δανειζόμασταν δηλαδή για να καλύψουμε αυτά που μας όφειλαν !!
Τα λιγοστά σημεία πώλησης εισιτηρίων, τα πλαστά, οι διαγωνισμοί, οι προμήθειες, οι λαθρεπιβάτες, οι αποσπασμένοι, οι απαλλαγμένοι, οι “άνευ αντικειμένου” κ.α είναι ένα άλλο (πολύ μεγάλο) κεφάλαιο προς διερεύνηση, που ταλανίζει επίσης την ήδη βεβαρημένη οικονομική κατάσταση των εταιρειών παροχής συγκοινωνιακού έργου.
Άρα, δε χρειάζεται περεταίρω ανάλυση το ότι είναι πλέον επιτακτική ανάγκη η ριζική αλλαγή στη δομή λειτουργίας τους.
«Συμφωνώ», απαντούν οι περισσότεροι συνάδελφοι όταν αντιλαμβάνονται το αδιέξοδο που οδηγούμαστε, «αλλά πώς ;»
Το δύσκολο αλλά εφικτό “πως”
Το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας είναι το ανώτατο διοικητικό της όργανο. Μέσω αυτού του οργάνου διαμορφώνεται η στρατηγική και η πολιτική ανάπτυξής της. Τα μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας ήταν εννέα, εκ των οποίων δυο ήταν εκπρόσωποι των εργαζομένων. Με πρόσφατη τροποποίηση μειώθηκαν σε επτά συνολικά, εκ των οποίων μόνο ένα μέλος θα εκπροσωπεί πλέον τους εργαζόμενους.
Η πρότασή μας είναι :
- Διεκδίκηση της πλειοψηφίας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας -
(στη θέση του διευθύνοντα θα παραμείνει εκπρόσωπος της κυβέρνησης, ως εποπτικό όργανο)
Η αλλαγή των συσχετισμών στα Διοικητικά Συμβούλια μπορεί να πραγματοποιηθεί με την τροποποίηση του νόμου που καθορίζει τη σύσταση των μελών των Δ.Σ. των ΔΕΚΟ.
Για να τροποποιηθεί ο νόμος (ο οποίος αρχικά μπορεί να εφαρμοστεί πιλοτικά στις Αστικές Συγκοινωνίες),θα πρέπει οι εργαζόμενοι μέσω των συνδικαλιστικών τους εκπροσώπων (Συνδικάτο – Ομοσπονδία – Γ.Σ.Ε.Ε) να ασκήσουν πολιτική πίεση.
Όσοι σπεύσουν να χαρακτηρίσουν την πρόταση ανέφικτη, τους απαντάμε προκαταβολικά ότι η προσπάθεια και μόνο θα αναδείξει εκείνους που και θέλουν αλλά και μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη, διαχωρίζοντάς τους από εκείνους που μένουν στις “διαπιστώσεις”, έχοντας ίσως άλλα σχέδια για το μέλλον μας…
Εάν πάλι ακουστούν ψίθυροι περί μη βιωσιμότητας του μοντέλου και η ερώτηση, για το πού έχει εφαρμοστεί, απαντάμε ότι το μοντέλο εφαρμοζόταν ανέκαθεν στις Δ.Ε.Κ.Ο, μέσω της εκ του ασφαλούς συν-διοίκησης (διευθύνοντες – συνδικαλιστές).
Όμως το σύστημα κατέρρευσε διότι δε διεκδικούσε και από πλευράς συνδικαλιστών, έναντι τρίτων “τα δίκαια” της εταιρείας, όπως καλώς και με θέρμη έπραττε για τα δίκαια των εργαζομένων.
Τελευταία πληθαίνουν και επίσημα οι φωνές, που συνδέουν την πορεία των εταιρειών με το μέλλον των εργαζομένων σε αυτές. Όπως φαίνεται στην Ελλάδα, το αυτονόητο χρειάζεται χρόνο για να αποδειχθεί…
Υπάρχουν βέβαια και εκείνοι οι οποίοι αποσυνδέουν την πορεία των εταιρειών λαϊκής ωφέλειας από την πορεία των εργαζομένων σε αυτές, επικαλούμενοι την “υποχρέωση” του κράτους να στηρίζει εσαεί τις παθογένειες του συστήματος.
«Κι αν γίνει, ποιοί από εμάς θα αναλάβουν ;»
Τρόποι για την ανάδειξη των εκπροσωπών των εργαζομένων στο Διοικητικό Συμβούλιο υπάρχουν πολλοί, όπως το ισχύον σύστημα μέσα από το δευτεροβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο, η εκλογή από τη βάση των εργαζομένων, τυχαία ανάθεση, κτλ. Η θητεία των εκλεγμένων θα είναι βραχύχρονη (π.χ μονοετής) και ο έλεγχος των πεπραγμένων τους θα είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων μας.
Δίπλα στους συναδέλφους του Δ.Σ, θα βρίσκονται εξειδικευμένοι σύμβουλοι σε θέματα οικονομικά, συγκοινωνιακά, τεχνικά κ.α, προκειμένου να λαμβάνουν οι εκλεγμένοι συνάδελφοι τις επωφελέστερες για την εταιρεία αποφάσεις.
Αυτό είναι σε γενικές γραμμές το πλάνο της πρότασής μας, το οποίο επιθυμούμε να παρουσιάσουμε αναλυτικά σε όλους όσοι θέλουν να συμπράξουν προς αυτή την κατεύθυνση. Η όποια κριτική, προς ενδυνάμωση της πρότασης, θεμιτή.
Αντί επιλόγου…
Αυτόδιαχειριζόμενες θα έπρεπε κατά την άποψή μας να είναι όλες οι δημόσιες επιχειρήσεις και οι οργανισμοί, καθώς το συμφέρον των εργαζομένων (πολιτών) σε αυτές ταυτίζεται με το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου.
Η αυτοδιαχείριση που προτείνουμε σίγουρα δεν είναι το :
«πάμε να τα πάρουμε…» ή «μέσα εμείς (οι οδηγοί), έξω όλοι οι άλλοι»
Η αυτοδιαχείριση που προτείνουμε είναι :
- ο τρόπος να εφαρμοστούν οι επωφελείς ιδέες και προτάσεις των εργαζομένων
- δουλειά για όλους αλλά και δουλειά από όλους
- ο τρόπος να προσφέρουμε στους συμπολίτες μας υψηλές υπηρεσίες χαμηλού κόστους
- το μέσο διασφάλισης της δημόσιας περιουσίας μέσω της ανάπτυξης των εταιριών λαϊκής ωφέλειας
«Η παθογένεια στη λειτουργία των δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών, καταδεικνύει την αναγκαιότητα αλλαγής του τρόπου διοίκησής τους και όχι την "εκποίησή τους"»
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς