Έλεγχος εισιτηρίων και πληρωμή προστίμων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς...

Τους τελευταίους μήνες, οι έλεγχοι εισιτηρίων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς της Αθήνας έχουν εντατικοποιηθεί με στόχο την αύξηση των εσόδων που εισέρχονται στα ταμεία των συγκοινωνιακών φορέων.

Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των επιβατών όσον αφορά την πληρωμή κομίστρου;
Όπως προβλέπεται από το νόμο 1214/81, οι επιβάτες των συγκοινωνιακών μέσων δημόσιας χρήσης οφείλουν να καταβάλλουν το νόμιμο, κατά περίπτωση, κόμιστρο της αντίστοιχης διαδρομής, να φυλάσσουν το αποδεικτικό καταβολής (εισιτήριο), όταν αυτό εκδοθεί (επικυρωθεί) καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής, και να το επιδεικνύουν σε κάθε περίπτωση που τους ζητηθεί από τον αρμόδιο ελεγκτή.

Επίσης, απαγορεύεται η μεταβίβαση επί πληρωμή ή δωρεάν ενός επικυρωμένου ενιαίου εισιτηρίου από τον έναν επιβάτη στον άλλον, ή η χρήση ενός ήδη επικυρωμένου εισιτηρίου από άλλον επιβάτη σύμφωνα με τους Γενικούς Όρους Μεταφοράς, καθότι το μεταβιβαζόμενο εισιτήριο δεν αποτελεί πλέον έγκυρο τίτλο μεταφοράς.

Πού γίνονται έλεγχοι εισιτηρίων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς της Αθήνας;
Οι έλεγχοι εισιτηρίων γίνονται εντός των οχημάτων του κάθε μέσου. Επίσης, στους σταθμούς του Μετρό,του ΗΣΑΠ και του Προαστιακού, έλεγχοι μπορεί να γίνουν και στις αποβάθρες και γενικά τους χώρους εντός της «ζώνης ελέγχου εισιτηρίων», μετά δηλαδή από τα ακυρωτικά μηχανήματα.

Ποιοι κάνουν ελέγχους εισιτηρίων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς;
Οι έλεγχοι γίνονται από ελεγκτές εξουσιοδοτημένους από τον αρμόδιο φορέα (ΟΑΣΑ, ΟΣΥ, ΣΤΑΣΥ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ) και εφοδιασμένους με ειδικό δελτίο υπηρεσιακής ταυτότητας ελεγκτή. Παρά τις εξαγγελίες για σύσταση ενιαίου σώματος ελέγχου εισιτηρίων από τον ΟΑΣΑ, μέχρι και σήμερα οι περισσότεροι ελεγκτές σε Λεωφορεία και Τρόλεϊ είναι οδηγοί οι οποίοι πραγματοποιούν ελέγχους εθελοντικά, εκτός του ωραρίου εργασίας τους.

Ποια είναι η διαδικασία ενός ελέγχου εισιτηρίων;
Πριν την έναρξη του ελέγχου, οι ελεγκτές αναρτούν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα που περιλαμβάνει τα στοιχεία τους. Γνωστοποιώντας την ιδιότητά τους, ζητούν από τους επιβάτες να επιδείξουν τα εισιτήρια ή τις κάρτες τους. Όταν ο έλεγχος γίνεται σε λεωφορείο ή τρόλεϊ οι ελεγκτές πρέπει να παρέχουν τον εύλογο χρόνο ώστε να ακυρώσουν τα εισιτήριά τους όσοι επιβιβάζονται στην ίδια στάση με αυτούς. Στη συνέχεια, ζητούν από τον οδηγό να κλείσει τα ακυρωτικά μηχανήματα.

Κατά τη διενέργεια έλεγχου, οι ελεγκτές ζητούν από τους επιβάτες και ελέγχουν την εγκυρότητα του εισιτηρίου που τους επιδεικνύεται τα στοιχεία και την ώρα της ακύρωσης. Στην περίπτωση που ο επιβάτης φέρει μηνιαία ή ετήσια κάρτα, ο ελεγκτής ελέγχει την εγκυρότητα της κάρτας (εάν αναγράφει τα στοιχεία του κατόχου, εάν είναι σφραγισμένη), τη γνησιότητα και την ισχύ του κουπονιού που συνοδεύει υποχρεωτικά την κάρτα ,και ζητά αστυνομική ταυτότητα στην περίπτωση που εκτιμήσει ότι ο φέρων δεν είναι ο νόμιμος κάτοχος.

Επίσης, ελέγχει το δικαιολογητικό που του επιδεικνύεται, στην περίπτωση που ο επιβάτης δικαιούται δωρεάν ή μειωμένη μετακίνηση.

Όταν κατά τον έλεγχο εξακριβωθεί παράβαση, (αν δηλαδή ο ελεγχόμενος επιβάτης δεν επιδείξει το νόμιμο κατά περίπτωση κόμιστρο ή διαπιστωθεί ότι χρησιμοποιεί μη έγκυρο εισιτήριο, ο ελεγκτής είναι υποχρεωμένος να εκδώσει Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης και Επιβολής Προστίμου, στην οποία αναγράφονται ο αριθμός μητρώου του ελεγκτή, τα πλήρη στοιχεία του παραβάτη, ο τόπος και ο χρόνος της παράβασης και το οφειλόμενο ποσό του προστίμου.

Τι θα συμβεί αν δεν έχω μαζί μου ταυτότητα;
Αν ο παραβάτης επιβάτης δεν έχει μαζί του ταυτότητα ή άλλο έγγραφο από το οποίο αποδεικνύονται τα στοιχεία της ταυτότητάς του, ή αρνηθεί να τα επιδείξει στους ελεγκτές αλλά παρόλα αυτά επιθυμεί να πληρώσει απευθείας το προβλεπόμενο πρόστιμο, τότε συντάσσεται κανονικά η Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης και Επιβολής Προστίμου, αναγράφοντας τα στοιχεία ταυτότητας τα οποία γνωστοποιούνται προφορικά.

Αν ο παραβάτης επιβάτης δεν θέλει να γνωστοποιήσει τα στοιχεία της ταυτότητάς του αλλά παρόλα αυτά επιθυμεί να πληρώσει απευθείας το προβλεπόμενο πρόστιμο, τότε στην Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης και Επιβολής Προστίμου, τα στοιχεία του αναγράφονται ως ΑΓΝΩΣΤΑ.

Αν ο παραβάτης επιβάτης δεν έχει μαζί του ταυτότητα ή άλλο αποδεικτικό έγγραφο και δεν μπορεί ή δεν επιθυμεί να πληρώσει απευθείας το προβλεπόμενο πρόστιμο, τότε ζητείται η συνδρομή αστυνομικού οργάνου για την εξακρίβωση των στοιχείων του.

Τι θα συμβεί αν αρνηθώ τον έλεγχο ή δεν δώσω τα στοιχεία μου στους ελεγκτές;
Η μη επίδειξη έγκυρου τίτλου μεταφοράς αποτελεί παράβαση και σε αυτή την περίπτωση επιβάλλεται πρόστιμο. Ο παραβάτης είναι υποχρεωμένος, αν δεν καταβάλλει αμέσως το πρόστιμο, να επιδείξει στον αρμόδιο για τον έλεγχο και την καταβολή του προστίμου υπάλληλο την αστυνομική ταυτότητα ή άλλο έγγραφο από το οποίο αποδεικνύονται τα στοιχεία της ταυτότητάς του. Σε περίπτωση άρνησης ο υπάλληλος ελεγκτής μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή αστυνομικού οργάνου.

Τι θα συμβεί αν αρνηθώ να παραλάβω την Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης και Επιβολής Προστίμου;
Αν ο παραβάτης επιβάτης, μετά την επίδειξη των στοιχείων του, αρνείται να υπογράψει την πράξη και να παραλάβει το προοριζόμενο για αυτόν αντίγραφο, ο ελεγκτής αναγράφει στην πράξη την φράση: «αρνήθηκε την υπογραφή και παραλαβή της πράξης αυτής» και υποβάλλει στην αρμόδια υπηρεσία του φορέα τα δυο αντίγραφα της πράξης.

Έχει δικαίωμα ο ελεγκτής να παρακρατήσει την ταυτότητα, το διαβατήριο, ή την κάρτα απεριορίστων διαδρομών;
Δεν επιτρέπεται η παρακράτηση της κάρτας απεριορίστων διαδρομών ή του δελτίου μειωμένου εισιτηρίου, όταν το επιδεικνύει ο νόμιμος κάτοχος που έχει υποπέσει σε παράβαση. Επιτρέπεται η παρακράτηση μόνο όταν η χρήση των παραπάνω εντύπων γίνεται από άτομα διαφορετικά των εικονιζόμενων στο στέλεχος που φέρει την φωτογραφία του, ή είναι πλαστογραφημένα ή παραποιημένα. Σ’ αυτή την περίπτωση ζητούνται τα ακριβή στοιχεία, του κατόχου, βεβαιώνεται η παράβαση και υποβάλλεται πρόσθετη παρατήρηση για περαιτέρω ενέργειες του φορέα.

Δεν επιτρέπεται επίσης η παρακράτηση δημοσίων εγγράφων του επιβάτη-παραβάτη, όπως αστυνομική ταυτότητα, διαβατήριο κτλ. Σε περίπτωση που από αμέλεια παραμείνουν στα χέρια του ελεγκτή δημόσια έγγραφα του επιβάτη, τότε ο ελεγκτής είναι υποχρεωμένος να ενημερώσει την Υπηρεσία του και να παραδώσει εκεί ή στο κοντινότερο αστυνομικό τμήμα το συντομότερο δυνατό τα έγγραφα αυτά.

Ποιο είναι το ύψος του προστίμου;
Το πρόστιμο ισούται με το 60πλάσιο της τιμής του εισιτηρίου, ολόκληρου ή μειωμένου. Για επιβάτες σε Λεωφορεία, Τρόλεϊ, και Τραμ το πρόστιμο είναι 72€ και το μειωμένο 36€. Για επιβάτες σε Μετρό (μέχρι Κορωπί) και ΗΣΑΠ το πρόστιμο είναι 84€ και το μειωμένο 42€. Για επιβάτες του Μετρό στο τμήμα Κορωπί – Αεροδρόμιο, το πρόστιμο ισούται με το 20πλάσιο της τιμής του εισιτηρίου. Για επιβάτες του Προαστιακού, το πρόστιμο εντός της αστικής ζώνης είναι 84€ και 42€. Εκτός της αστικής ζώνης προσαρμόζεται ανάλογα τη διαδρομή. (Μικρότερο αν ο επιβάτης προτίθεται να κατέβει στην επόμενη στάση.)

Πού μπορώ να πληρώσω το πρόστιμο;
Αν το πρόστιμο δεν πληρωθεί απευθείας, η πληρωμή του μπορεί να γίνει εντός 20 ημερών στα αρμόδια γραφεία πληρωμής προστίμων:

Για πρόστιμα που επιβάλλονται από ελεγκτές του ΟΑΣΑ ή της ΟΣΥ (Λεωφορεία, Τρόλεϊ), στα γραφεία του ΟΑΣΑ:

Διεύθυνση: Μετσόβου 15 (1ος όροφος) , Αθήνα
Ώρες πληρωμής: Δευτέρα – Παρασκευή 08:00 – 14:15
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210-8200848, 943, 830
Για πρόστιμα που επιβάλλονται από ελεγκτές της ΟΣΥ (Λεωφορεία, Τρόλεϊ), στα γραφεία του ΟΑΣΑ ή στο αρμόδιο γραφείο της ΟΣΥ:

Διεύθυνση: Παρνασσού 6, Αγ. Ιωάννης Ρέντης.
Ώρες πληρωμής: Εργάσιμες ημέρες, από 07:30 έως 14:30
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210-4270649, 210 4270705, 210 4270796

Για πρόστιμα που επιβάλλονται από ελεγκτές της ΣΤΑΣΥ (Μετρό, ΗΣΑΠ, Τραμ), στο αρμόδιο γραφείο της ΣΤΑΣΥ:

Διεύθυνση: Σταθμός ΜΕΤΡΟ «Κεραμικός» στο χώρο του εκδοτηρίου, που βρίσκεται στην έξοδο προς «Τεχνόπολις / Γκάζι»
Ώρες πληρωμής: Εργάσιμες ημέρες, από 08:00 έως 16:00
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210-5194923, 210.5194772, 210.5194134

Για πρόστιμα που επιβάλλονται από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ (Προαστιακός): Στους σταθμούς του Προαστιακού οι οποίοι αναγράφονται στην Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης και Επιβολής Προστίμου.

Μπορώ να πληρώσω το πρόστιμο μέσω τραπέζης ή ΕΛ.ΤΑ.;
Για πρόστιμα που επιβάλλονται από την ΟΣΥ, είναι δυνατή η πληρωμή μέσω ταχυδρομικής επιταγής των ΕΛ.ΤΑ. Επίσης, για πρόστιμα που επιβάλλονται από την ΣΤΑ.ΣΥ. είναι δυνατή η πληρωμή μέσω τραπέζης ή ταχυδρομικής επιταγής των ΕΛ.ΤΑ. Τα στοιχεία αναγράφονται στην Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης και Επιβολής Προστίμου.

Υπάρχει κάποια έκπτωση αν πληρώσω το πρόστιμο απευθείας;
Πρόσφατα, εξαγγέλθηκε από το υπουργείο Υποδομών πως τα πρόστιμα τα οποία θα εξοφλούνται άμεσα ή εντός 10 ημερών από την ημερομηνία επιβολής τους θα μειώνονται κατά 50%. Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει κάποια ανακοίνωση του ΟΑΣΑ για την εφαρμογή του μέτρου αυτού.

Τι μπορώ να κάνω αν νομίζω ότι το πρόστιμο μου έχει επιβληθεί άδικα;
Ο επιβάτης θα πρέπει να απευθυνθεί άμεσα στον φορέα που επέβαλε το πρόστιμο και να συμπληρώσει αίτηση παραπόνου που θα εξεταστεί από την Επιτροπή Διερεύνησης Παραπόνων Προστίμων.

Τι μπορώ να κάνω αν μου επιβληθεί πρόστιμο ενώ έχω αγοράσει κάρτα απεριορίστων διαδρομών την οποία δεν είχα μαζί μου;
Σε αυτή την περίπτωση ο επιβάτης πρέπει να προσέλθει στο αρμόδιο γραφείο πληρωμής προστίμων με την την Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης και Επιβολής Προστίμου και την κάρτα απεριορίστων διαδρομών. Εφόσον η κάρτα είναι έγκυρη και έχει ημερομηνία έκδοσης προγενέστερη από την ημερομηνία επιβολής του προστίμου, το πρόστιμο θα σβηστεί.

Τι μπορώ να κάνω αν είμαι δικαιούχος μειωμένου εισιτηρίου και παρόλα αυτά μου επιβληθεί πρόστιμο που αντιστοιχεί στην κανονική τιμή του εισιτηρίου; 
Σε αυτή την περίπτωση ο επιβάτης πρέπει να προσέλθει στο αρμόδιο γραφείο πληρωμής προστίμων με την την Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης και Επιβολής Προστίμου και το αποδεικτικό δικαιούχου μειωμένου κομίστρου έτσι ώστε το πρόστιμο να προσαρμοστεί ανάλογα.

Τι θα γίνει αν δεν πληρώσω το πρόστιμο;
Αν το πρόστιμο δεν πληρωθεί απευθείας ή εντός 20 ημερών από την ημερομηνία επιβολής του, η πράξη επιβολής προστίμου διαβιβάζεται στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) στην οποία υπάγεται ο παραβάτης για βεβαίωση. Το πρόστιμο σε αυτή την περίπτωση προσαυξάνεται επί 10 φορές.

ΠΗΓΗ.